SOSYAL GUVENLİK KURUMU BAŞKANLIGI
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
Sigortalı Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı
Sayı : B.13.2.SGK.0.10.03.00-863 12/10/2009
Konu : 5838 sayılı Kanun Gereğince Belgelerin Birleştirilmesi.
G E N E L G E
2009/121
Bilindiği üzere, 28/02/2009 tarihli ve 27155 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5838 sayılı ‘Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’ ile 5510 sayılı Kanuna ek 1 inci madde ilave edilmiş olup, söz konusu düzenleme 01/08/2009 tarihi itibari ile yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
5510 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi; ‘İşverenler tarafından 8 inci, 9 uncu ve 11 inci maddelere göre Kuruma yapılan sigortalı ve işyerlerine ilişkin bildirimler; 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesi, 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 62 nci maddesi, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 48 inci maddesi ve 4857
sayılı İş Kanununun 3 üncü maddesi hükümleri uyarınca Bakanlık ile ilgili bölge müdürlüklerine ve Türkiye İş Kurumuna yapılması gereken bildirimlerin yerine geçer. Ticaret sicili memurluklarınca işyeri tesciline ilişkin Kuruma yapılan bildirimlerin dışında, ayrıca Bakanlık ilgili bölge müdürlüğüne bildirimde bulunulmaz. Geçici 20 nci maddede belirtilen sandıklar, Kuruma devir tarihine kadar iştirakçilerinin sandıkla ilgilerinin başlama ve sona ermesine ilişkin bildirimlerini en geç on gün içinde Kuruma yaparlar. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.’ hükmüne amirdir.
Söz konusu düzenlemeye ilişkin ‘Sosyal Güvenlik Kurumuna Yapılan Sigortalı ve İşyeri Bildirimlerinin Bazı Kurumlara Yapılması Gereken Bildirimler Yerine Geçmesine Dair Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’ 21/07/2009 tarihli ve 27295 sayılı Resmi Gazete’de, ‘Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ ise 20/08/2009 tarihli ve 27325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış bulunmaktadır.
5510 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi ile
– 2821 sayılı Kanunun 62 nci maddesine göre işverenin, işe aldığı işçiler için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına izleyen ayın 15’ine kadar verdiği ‘İşçi Bildirim Listesi’ ile herhangi bir nedenle iş sözleşmesi sona eren işçiler için düzenlenen ‘İşçi Çıkış Bildirim Listesi,
– 5953 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 4857 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre işyeri bildirimine ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ilgili bölge müdürlüklerine bir ay içinde yapılması gereken, ‘Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğü İşyeri Bildirgesi’
– 4447 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre işverenler tarafından 15 gün içinde düzenlenerek İŞKUR’a verilen ‘İşten Ayrılma Bildirgesi’ uygulamadan kaldırılarak, söz konusu bildirimlerin 5510 sayılı Kanunun 8 inci maddesine göre işe alınan sigortalılar için düzenlenen ‘Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi’, 9 uncu maddesine göre işten ayrılan sigortalılar için düzenlenen ‘Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi’ ve 11 inci maddesine göre yeni açılan, devir alınan, intikal eden işyerleri için düzenlenen ‘İşyeri Bildirgesi’ ile Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılması sağlanarak işverenlerin benzer nitelikli belgeleri farklı kurumlara vermesi
uygulamasına son verilmiştir.
Bu nedenle, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan sigortalı işe giriş bildirgesi (Ek 4, Ek 4-A), sigortalı işten ayrılış bildirgesi (Ek 5, Ek 5-A) ile işyeri bildirgesi (Ek 6) 01/08/2009 tarihinden itibaren yeni açılacak işyerleri, işe alınan ve işten ayrılan sigortalılar için 2821, 4447, 4857 ve 5953 sayılı kanunlarda yer alan yükümlülükler dikkate alınarak yeniden düzenlenmiştir.
5510 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi gereğince 01/08/2009 tarihinden itibaren yapılacak işlemler aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda yürütülecektir.
I- SİGORTALI İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ İLE İLGİLİ İŞLEMLER
5510 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle hizmet akdine tabi çalışan sigortalılar Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan sigortalı işe giriş bildirgesi ile 5510 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrası ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 11 inci maddesinde belirtilen sürelerde Kuruma bildirilmekte olup, sigortalı işe giriş bildirgesinin yasal sürede Kuruma verilmemesi halinde 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin (a) bendi gereğince idari para cezası uygulanmakta, sigortalı işe giriş bildirgesinin Kuruma verilme süreleri hakkında ise 05/03/2009 tarihli ve 2009/37 sayılı Genelgede belirtilen hususlar doğrultusunda işlem yapılmaktadır.
5510 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi gereğince, Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalılar yönünden sigortalı işe giriş bildirgesinin; a) ’18’ numaralı ‘meslek adı ve kodu’ alanına 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışan sigortalılar için fiilen yapılacak mesleğin adı ve kodu işaretlenecektir. Türkiye İş Kurumu tarafından belirlenen ‘Meslek adı ve kodu’ bilgileri www.sgk.gov.tr internet adresindeki ‘İşveren’ menüsünden görüntülenecektir.
II- SİGORTALI İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİ İLE İLGİLİ İŞLEMLER
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalılar, Kanunun 9 uncu madde gereğince hizmet akdinin sona erdiği tarihi takip eden ongün içinde Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği (Ek 5) ekinde yer alan sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile Kuruma bildirilmekte, 01/08/2009 tarihinden önce işten ayrılan sigortalılar için Kuruma verilen sigortalı işten ayrılış bildirgelerinin on günlük süre dışında verilmesi halinde bildirgenin geç verilmesinden dolayı idari para cezası uygulanmamaktadır.
5838 sayılı Kanunla değişik 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin (j) bendi gereğince 01/08/2009 tarihinden itibaren sigortalı işten ayrılış bildirgesinin sigortalının işten ayrıldığı tarihi takip eden on gün içinde verilmemesi halinde her bir sigortalı için asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
5510 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi gereğince kamu idarelerince yurt dışı görevde çalışanlardan işten ayrılanlar ile Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine tabi çalışmakta iken bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumu ile irtibatlandırılanlar ve uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde seçimini bu yönde kullananların işten ayrıldıkları tarihten itibaren üç ay içinde bildirimleri yapıldığından idari para cezası uygulamasında bu husus dikkate alınacaktır.
Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin yasal süresinde verilip verilmediğinin tespiti sigortalının işten ayrılış tarihinde geçerli olan mevzuat hükümlerine göre yapılacaktır.
Örnek- 24/07/2009 tarihinde çalıştığı işten ayrılan sigortalı (A)’nın sigortalı işten ayrılış bildirgesinin 03/08/2009 tarihi saat 23.59’a kadar Kuruma verilmesi gerekmekte olup bu süre geçtikten sonra bildirgenin verilmesi halinde işverene idari para cezası uygulanmayacak, aynı sigortalının 03/08/2009 tarihinde işten ayrıldığı varsayıldığında bildirgenin 13/08/2009 tarihi saat 23.59’a kadar verilmemesi halinde bu defa bildirgenin geç verilmesinden dolayı idari para cezası uygulanacaktır.
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 26 ncı maddesinin ikinci ve dördüncü fıkraları yürürlükten kaldırıldığından 01/08/2009 tarihinden sonra işten ayrılan sigortalılar için on günlük süre dolmadan aylık prim ve hizmet belgesi verilmiş olsa dahi sigortalı işten ayrılış bildirgesi Kuruma verilecektir.
Sigortalı işten ayrılış bildirgesi Kurumumuzca sigortalının işten ayrılışının tespiti ve aylığının, İŞKUR’ca ise işsizlik ödeneğinin hesaplanmasında doğrudan kullanıldığından prime esas kazanç ve gün sayısı bilgilerinin yanlış veya noksan doldurularak sigortalıya hak etmediği halde aylık ve işsizlik ödeneği ödemesi yapılması halinde yersiz ödemeye sebep olan işveren bu durumdan sorumlu tutulacaktır.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların naklen ve hizmet akdi sona ermeden aynı işverenin aynı ya da başka ünitede tescil edilmiş diğer bir işyerinde çalışmak üzere işten ayrılan sigortalılar için sigortalı işten ayrılış bildirgesi verilecek ancak söz konusu bildirgenin geç verilmesinden dolayı idari para cezası uygulanmayacaktır.
5510 sayılı Kanunun 8 inci ve 9 uncu maddeleri gereğince aynı işverenin başka bir işyerinde çalışmak üzere işyerinden ayrılan ve yine aynı işverenin başka bir işyerinde çalışmak üzere işe giren sigortalıların takibi işyeri numarası ile yapılmakta olup işyeri numarası değişmediği ÇSGB bölge müdürlüğü dosya numarasının değiştiği durumlarda nakil olarak değerlendirilecek, ancak bu durumda sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgelerine sadece değişen ÇSGB bölge müdürlüğü dosya numarası yazılması yeterli olacaktır.
Ay içinde işten ayrılan sigortalıların on günlük süre geçmeden tekrar aynı işyerinde çalışmaya başlaması halinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi alınacaktır.
Genelgenin tamamına ulaşmak için; http://www.sgk.gov.tr/wps/wcm/connect/c5c07e804ff1c26292afdf1fddf40e45/2009_121.pdf?MOD=AJPERES