Ülkemizde faaliyette bulunan GSM veya sabit telefon operatörleri ile herhangi bir bayilik ilişkisi bulunmayan mağaza, market ve benzeri işyerlerinde, bankalara ait kredi kartı okuyucuları (POS cihazları) kullanılmak suretiyle söz konusu operatörlerin nam ve hesabına ön ödemeli telefon hatlarına ait kontörlerin satışı yapılmaktadır.

Bu tür kontör satışlarının belgelendirilmesi uygulamada sorun yaratmaktadır.

Maliye Bakanlığı tarafından 382 sıra numaralı Vergi Usul Yasası Genel Tebliği ile yapılan açıklama uyarınca söz konusu işletmeler tarafından yapılan kontör satışlarında kullanılan bankalara ait POS cihazlarının;

* Kontör satışı esnasında, komisyon bedeli de dâhil olmak üzere söz konusu tebliğ ile belirlenen formata uygun POS belgesi düzenleyebilmesi ve

* Her günün sonunda, gün içerisinde yapılan kontör satışlarına ilişkin kapanış raporu verebilmeleri

öngörülmüş bulunmaktadır. Bu özellikleri haiz POS makinelerinin bedeli kredi kartıyla tahsil edilmek üzere yapılacak kontör satışlarında düzenlenecek POS belgelerinin, operatör tarafından düzenlenmiş ‘fatura yerine geçen belge’ olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür.

Buna göre söz konusu belgenin üzerinde:

* Operatörün adı veya unvanı, iş adresi, vergi dairesi, vergi kimlik numarası,

* Belgenin düzenlendiği tarih, saat ve numarası, (Belge üzerinde yer alacak numara her gün (1)’den başlayacaktır.)

* Satılan kontör miktarı, vergi dâhil tutarı,

* Kontör satışına ilişkin Katma Değer Vergisi ve Özel İletişim Vergisi tutarları,

* Kart sahibinin adı ve soyadı ile imzası,

* Üye işyeri adı ve unvanı, iş adresi, vergi dairesi, vergi kimlik numarası, TC kimlik numarası, üye işyeri numarası ve gerekli diğer bilgiler,

* Belgenin üzerinde ayrıca ‘Bu belge VUK uyarınca fatura yerine geçen belge hükmündedir’ ibaresi

yer alacaktır.

Kontör satışlarında kullanılacak POS cihazlarının yukarıda belirtilen özellikleri haiz olup olmadığının tespitine yönelik olarak Maliye Bakanlığı tarafından herhangi bir onay işlemi yapılmayacaktır.

Ancak POS cihazlarında ‘Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkındaki Yasa’ya ilişkin tebliğlerde özellikleri belirtilen ruloları kullanmaları gerekmektedir.

Belirtilen özellikleri haiz POS cihazları kullanılmak ve bedeli kredi kartıyla tahsil edilmek suretiyle yapılacak kontör satışlarında ilgili taraflarca uyulacak belge düzeni aşağıda açıklanmış bulunmaktadır.

* Kontör satışı yapan işletmelerce, söz konusu satışlara ilişkin olarak müşterilerine sadece bu POS cihazlarından çıkan belgeler verilecek, müşteri tarafından talep edilse dahi başkaca bir belge verilmeyecektir. Dolayısıyla bu tür işlemler nedeniyle ödeme kaydedici cihaz fişi, perakende satış fişi, fatura ve benzeri belgeler düzenlenmeyecektir.

Ayrıca, söz konusu POS cihazlarından alınacak günlük kapanış raporlarının satışı yapan işletmeler tarafından muhafaza edilmesi ve istenildiğinde ibrazı zorunludur.

Diğer taraftan işletmelerin POS cihazı üzerinden kontör satışı yapmaları dolayısıyla bankalardan aldıkları hizmet bedeli komisyon ve benzeri giderler için banka adına fatura düzenlenmesi ve düzenlenecek faturada ayrıca Katma Değer Vergisi gösterilmesi gerekmektedir.

* Bankaların operatörlere vereceği hizmet nedeniyle lehe alacakları bedeller banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsamında olduğundan, bu işlemlerde KDV hesaplanmayacak ve dolayısıyla konuya ilişkin dekont üzerinde KDV gösterilmeyecektir.

* Banka tarafından hizmet karşılığı olarak operatörler adına düzenlenecek dekontta aylık döneme ait telefon numarası, yüklenilen kontör miktarı ve bedeli gibi hesap hareketlerini gösterir bir listenin eklenmesi ve bu listenin de operatörler tarafından muhafaza edilmesi ve istenildiğinde gösterilmesi gerekmektedir.

Ayrıca bilindiği üzere ülkemizde faaliyet gösteren GSM veya sabit telefon operatörleri ile bunlarla anlaşmalı firmalar tarafından ön ödemeli telefon hizmetlerinde kullanılan kontörlerin nihai tüketicilerle yüz yüze karşılaşmaksızın telefon veya internet üzerinden iletilen talepler üzerine kart sahibinin hattına otomatik olarak yüklenilmesi ve bedelinin elektronik ortamda kredi kartı kullanılarak tahsil edilmesi suretiyle satışlar yapılmakta olup, bu tür satışlarda uyulacak belge düzeni ise aşağıdaki  şekilde olacaktır.

* Kontör satışı yapan işletmelerce gün içerisinde yapılan satışlara yönelik olarak her günün sonunda ‘günlük satış raporu’ alınacaktır.

* Bu satışlara ilişkin olarak kredi kartlarından yapılan tahsilâtların ilgili banka tarafından düzenlenecek günlük tahsilât listelerine istinaden kanıtlanması koşuluyla her bir satış için ayrı ayrı belge düzenlenmesi yerine gün sonunda ‘muhtelif müşteriler’ ibareli tek bir fatura düzenlenebilecektir.

VEYSİ SEVİĞ